Ο πόλεμος στη Γάζα συνεχίζεται αμείωτα εδώ και μήνες. Όμως εντός του Ισραήλ, κάτι αλλάζει. Το μέτωπο που μέχρι πρόσφατα φαινόταν ενωμένο γύρω από την αναγκαιότητα της στρατιωτικής επέμβασης αρχίζει να παρουσιάζει σοβαρές ρωγμές – και οι φωνές που ζητούν τον τερματισμό των εχθροπραξιών πληθαίνουν.
Την ώρα που οι κάτοικοι καταγγέλλουν ότι ο στρατός του Ισραήλ καταστρέφει ό,τι έχει απομείνει στη Ράφα, το τελευταίο διάστημα, χιλιάδες Ισραηλινοί έφεδροι – από όλες τις μονάδες του στρατού – υπογράφουν ανοιχτές επιστολές προς την κυβέρνηση Νετανιάχου ζητώντας παύση των επιχειρήσεων και επικέντρωση στην απελευθέρωση των 59 ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς.
«Η συνέχιση του πολέμου δεν εξυπηρετεί κανέναν από τους στόχους του. Μόνο αυξάνει τον κίνδυνο να σκοτωθούν οι όμηροι», αναφέρει η πρώτη επιστολή, που δημοσιεύτηκε αρχές Απριλίου και υπογράφτηκε από 1.000 αεροπόρους εν ενεργεία και απόστρατους.
Έκτοτε, ανάλογες επιστολές έχουν εμφανιστεί σχεδόν από κάθε στρατιωτικό κλάδο, ακόμη και από ειδικές δυνάμεις και υπηρεσίες πληροφοριών, συγκεντρώνοντας πάνω από 12.000 υπογραφές.
Ισραήλ: Καταρρέει η εφεδρεία – Πτώση συμμετοχής στο 50-60%
Την ίδια στιγμή, οι αναφορές για σημαντική πτώση της συμμετοχής των εφέδρων προκαλούν έντονη ανησυχία στο στρατιωτικό επιτελείο. Πηγές κάνουν λόγο για συμμετοχή μόλις 50-60% – ποσοστά που θυμίζουν την κρίση κατά τον Πόλεμο του Λιβάνου το 1982.
Η αντίσταση αυτή δεν έρχεται μόνο από τους γνωστούς επικριτές του πρωθυπουργού. Ένας από αυτούς είναι ο Ντάνι Γιατόμ, πρώην επικεφαλής της Μοσάντ, ο οποίος δήλωσε: «Καταλαβαίνουμε ότι αυτό που ενδιαφέρει πρωτίστως τον Νετανιάχου είναι η πολιτική του επιβίωση – όχι οι όμηροι. Η χώρα μας χάνει τον δρόμο της.»
Συναντώντας έναν Ισραηλινό έφεδρο με το ψευδώνυμο “Γιοάβ”, σε ένα πάρκο της Ιερουσαλήμ, το κλίμα απογοήτευσης γίνεται ξεκάθαρο. Ο Γιοάβ υπηρέτησε στη Γάζα το περασμένο καλοκαίρι. Πίστευε πως βοηθούσε τους «αδελφούς και τις αδελφές του». Όμως σήμερα δηλώνει: «Δεν θα το ξανακάνω. Στην αρχή το πίστευα. Τώρα δεν το βλέπω έτσι. Δεν είναι πια για να νικήσουμε τη Χαμάς. Είναι για να μη χάσουμε τη χώρα μας». Ο ίδιος προσπάθησε, όπως λέει, να είναι «ο πιο ηθικός στρατιώτης που μπορεί να υπάρξει», όμως αναγνωρίζει πως όσο παρατείνεται ο πόλεμος, τόσο δυσκολότερο είναι για τον ισραηλινό στρατό να διατηρήσει το ηθικό του κύρος.
Ισραήλ: Φωνές για ανυπακοή – Αλλαγή της κοινής γνώμης
Ο απόστρατος στρατηγός Αμιράμ Λεβίν, σε άρθρο του στην εφημερίδα Haaretz, προχώρησε ένα βήμα παραπέρα: κάλεσε τους αξιωματικούς να εξετάσουν σοβαρά την ανυπακοή σε διαταγές που μπορεί να οδηγήσουν σε εγκλήματα πολέμου. «Το ρίσκο συμμετοχής σε εγκλήματα και η καταστροφή της ηθικής ταυτότητας του στρατού είναι τεράστια», έγραψε.
Ορισμένοι επικριτές της ισραηλινής στρατηγικής – συμπεριλαμβανομένων και όσων έχουν προσφύγει στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο – υποστηρίζουν πως αυτές οι «κόκκινες γραμμές» έχουν ήδη ξεπεραστεί.
Παρά τις επιθέσεις του Νετανιάχου προς τους διαδηλωτές – τους οποίους αποκάλεσε «αντιδραστικούς, ψεύτες και αποσυνδεδεμένους από την πραγματικότητα» – οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ένα άλλο μήνυμα: Η πλειοψηφία των Ισραηλινών θεωρεί ότι η επιστροφή των ομήρων είναι πλέον προτεραιότητα έναντι της συνέχισης του πολέμου.
Στο Τελ Αβίβ, διαδηλώσεις συνεχίζονται εδώ και πάνω από έναν χρόνο. Οι φωτογραφίες των ομήρων υψώνονται ψηλά, ενώ άλλοι διαδηλωτές κρατούν εικόνες παιδιών που σκοτώθηκαν στη Γάζα.
Στις 20 Απριλίου, η ισραηλινή αστυνομία ανακοίνωσε πως δεν θα επιτρέπονταν εικόνες παιδιών από τη Γάζα ή αφίσες με λέξεις όπως «γενοκτονία» ή «εθνοκάθαρση». Η αντίδραση των διοργανωτών ήταν έντονη και η εντολή αποσύρθηκε άμεσα.
Ο πρωθυπουργός συνεχίζει να υποστηρίζει ότι η μόνη οδός για την επιστροφή των ομήρων είναι η συνέχιση της στρατιωτικής πίεσης στη Χαμάς. Όμως όσο περνά ο καιρός, όλο και περισσότεροι στο εσωτερικό του Ισραήλ – ακόμη και στρατιώτες – αμφισβητούν τη λογική αυτού του στόχου. Ο πόλεμος συνεχίζεται, αλλά στο Ισραήλ ο πόλεμος των συνειδήσεων μόλις ξεκινά.
Με πληροφορίες από BBC
