Ένα εξαιρετικά διατηρημένο απολίθωμα του αρχαιοπτέρυξ έδωσε νέες ιδέες για το πώς τα πρώτα πτηνά πέταξαν για πρώτη φορά πριν από 150 εκατομμύρια χρόνια.
Ο αρχαιοπτέρυξ είναι το αρχαιότερο και πιο πρωτόγονο γένος πτηνών που είναι γνωστό. Έζησε στην ύστερη Ιουράσια περίοδο, περίπου 150-145 εκατομμύρια χρόνια πριν και τα πρώτα απολιθώματα του εντοπίστηκαν στη σημερινή νότια Γερμανία, σε μια περίοδο που η Ευρώπη ήταν αρχιπέλαγος νησιών σε μία ρηχή τροπική θάλασσα, πολύ πιο κοντά στον ισημερινό από ό,τι είναι τώρα.
Ο αρχαιοπτέρυξ είχε μέγεθος παρόμοιο με της κίσσας και μπορούσε να φτάσει περίπου μισό μέτρο σε μήκος. Παρά το μικρό του μέγεθος, τα φαρδιά φτερά και την τεκμαιρόμενη ικανότητά του να πετάει ή να αιωρείται, ο αρχαιοπτέρυξ είχε περισσότερα κοινά με μικρούς θηρόποδους δεινοσαύρους παρά με τα σύγχρονα πτηνά.
Το απολίθωμα που εντοπίστηκε είναι το πρώτο στο οποίο οι επιστήμονες μπόρεσαν να εντοπίσουν εξειδικευμένα φτερά που θα επέτρεπαν στον αρχαιοπτέρυξ να πετά. Αυτά τα φτερά στο οστό του άνω βραχίονα δημιουργούν μια ομαλή αεροδυναμική γραμμή από το φτερό στο σώμα και δεν έχουν εντοπιστεί σε φτερωτούς δεινόσαυρους που δεν πετούσαν υποδηλώνοντας ότι αυτή ήταν μια κρίσιμη εξελικτική αλλαγή που βοήθησε όσα είδη την διέθεταν να εγκαταλείπουν το έδαφος και να κινούνται στον αέρα.
«Ο αρχαιοπτερυξ δεν είναι ο πρώτος δεινόσαυρος που διέθετε φτερά αλλά πιστεύουμε ότι είναι ο παλαιότερος που κατάφερε να τα χρησιμοποιήσει για να πετάξει. Εντοπίστηκαν φτερά που λείπουν από φτερωτούς δεινόσαυρους που σχετίζονται στενά με πτηνά αλλά δεν μπορούσαν να πετάξουν. Τα φτερά αυτών των δεινοσαύρων σταματούσαν στον αγκώνα. Αυτό μας λέει ότι αυτοί οι δεινόσαυροι δεν μπορούσαν να πετάξουν αλλά ο αρχαιοπτέρυξ θα μπορούσε» λέει ο Δρ. Τζινγκμάι Ο’ Κόνορ, επιμελητής απολιθωμάτων ερπετών στο Field Museum στο Σικάγο, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης του απολιθώματος η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».
Naftemporiki.gr
