Το Βραβείο Κοινού LUX απονέμεται κάθε χρόνο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το δίκτυο Europa Cinemas. Το βραβείο τιμά τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο και παρακινεί το ευρωπαϊκό κοινό να προβληματιστεί και να συζητήσει για σημαντικά κοινωνικά θέματα που αντικατοπτρίζουν τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες μας, όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου, ο πλουραλισμός και η ελευθερία της έκφρασης. Λίγες ημέρες πριν την φετινή απονομή η Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων του Γραφείου του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, Ελβίρα Φόρτε, μιλά αποκλειστικά στο ertnews.gr και την Ελένη Καραλή.
Κυρία Φόρτε μιλήστε μας για τα Βραβεία Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, τα Βραβεία Lux. Πότε θεσπίστηκαν τα βραβεία, ποιοι οι στόχοι των κινηματογραφικών βραβείων Lux;
Το Ευρωπαϊκό Κινηματογραφικό Βραβείο Κοινού LUX (σύντομος τίτλος: Βραβείο Κοινού LUX) θεσπίστηκε το 2007 με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το βραβείο απονέμεται κάθε χρόνο σε ταινίες που προάγουν την πολιτιστική και κοινωνική ενότητα της Ευρώπης, ενώ παράλληλα προωθούν την ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά και τη διάχυση των ευρωπαϊκών αξιών. Το Βραβείο Κοινού LUX τιμά τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο και παρακινεί το ευρωπαϊκό κοινό να προβληματιστεί και να συζητήσει για σημαντικά κοινωνικά θέματα που αντικατοπτρίζουν τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες μας, όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου, ο πλουραλισμός και η ελευθερία της έκφρασης. Σκοπός του βραβείου είναι η περαιτέρω διασύνδεση των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της κινηματογραφικής παραγωγής, αλλά και η στήριξη των επαγγελματιών του κλάδου. Χάρη στο Βραβείο Κοινού LUX, οι πέντε υποψήφιες ταινίες έχουν υποτιτλιστεί στις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ και προβάλλονται δωρεάν σε ολόκληρη την Ευρώπη, και όχι μόνο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο το βραβείο έχει αλλάξει μέσα στον χρόνο. Η πρότερη ονομασία ήταν «Βραβείο Κινηματογράφου LUX», έως ότου ο θεσμός ένωσε τις δυνάμεις του με την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου και καθιέρωσε το Βραβείο Κοινού LUX το 2020. Σήμερα, το Βραβείο Κοινού LUX απονέμεται ετησίως από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου, σε συνεργασία με το σκέλος MEDIA του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και το δίκτυο κινηματογράφων «Europa Cinemas.
Γιατί επιλέχθηκε η ονομασία Lux? Ποιος είναι ο ρόλος του κινηματογράφου στην προώθηση σημαντικών κοινωνικών ζητημάτων στην Ευρώπη και στη διαμόρφωση μιας ενωμένης Ευρώπης;
Το Βραβείο πήρε το όνομά του από τη λατινική λέξη «lux», που σημαίνει «φως». Οι ταινίες που είναι υποψήφιες για το Βραβείο Κοινού LUX επιχειρούν να μιλήσουν στην καρδιά και τον νου των ανθρώπων στην Ευρώπη και να προωθήσουν τον διάλογο σχετικά με τις ευρωπαϊκές αξίες. Μέσα από τις κινηματογραφικές τους λήψεις, οι σκηνοθέτες “φωτίζουν” τα τρέχοντα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα και αντικατοπτρίζουν την ομορφιά και την ποικιλομορφία της Ευρώπης. Στόχος άλλωστε του βραβείου είναι να συνδέσει τους ανθρώπους με την πολιτική, προσκαλώντας το ευρωπαϊκό κοινό να συμμετάσχει ενεργά στις συζητήσεις και να ψηφίσει για την ανάδειξη της νικήτριας ταινίας. Και είμαστε ειλικρινά ικανοποιημένοι από το γεγονός ότι οι πολίτες έχουν αγκαλιάσει το Βραβείο Κοινού LUX και συμμετέχουν στις σχετικές δράσεις.
Ποιο είναι το σκεπτικό και τα κριτήρια επιλογής των ταινιών και ποιος ο ρόλος του ευρωπαικου κοινοβουλιου στη διαδικασία επιλογής των ταινιων για τα βραβεία Lux?
Τo Βραβείο Κοινού LUX απονέμεται σε ταινίες που προάγουν τις ευρωπαϊκές αξίες και θέματα που αφορούν την κοινωνία και το μέλλον της Ευρώπης. Η διαδικασία επιλογής περιλαμβάνει γενικά, θεματικά και γεωγραφικά κριτήρια και πραγματοποιείται από επαγγελματίες του κινηματογράφου από όλη την Ευρώπη, οι οποίοι επιλέγουν τις πέντε υποψήφιες ταινίες. Κάθε μέλος προτείνει δύο ταινίες και η επιτροπή συνεδριάζει τον Ιούνιο για δύο μέρες στις Βρυξέλλες. Οι ταινίες πρέπει να πληρούν κριτήρια όπως η βράβευση ή η αναγνώριση σε μεγάλα φεστιβάλ, η προβολή σε τουλάχιστον πέντε χώρες της ΕΕ και η πραγματεία θεμάτων που αφορούν την Ευρώπη, όπως η ισότητα, η δημοκρατία και η κοινωνική ένταξη. Η πρώτη δημόσια προβολή πρέπει να έχει γίνει σε φεστιβάλ, σε κινηματογράφο ή στο διαδίκτυο μεταξύ της 1ης Ιουλίου του προηγούμενου έτους και του τέλους Μαΐου του τρέχοντος έτους. Οι χώρες που μπορούν να συμμετέχουν είναι τα κράτη μέλη της ΕΕ, η Αλβανία, η Αρμενία, η Βοσνία και Ερζεγοβίνη, η Γεωργία, Ισλανδία, το Κόσοβο, η Μολδαβία, το Μαυροβούνιο, η Νορβηγία, η Βόρεια Μακεδονία, η Σερβία και η Ουκρανία. Το είδος της ταινίας μπορεί να είναι μυθοπλασία, κινούμενο σχέδιο ή ντοκιμαντέρ, ελάχιστης διάρκειας 60 λεπτών.
Τι περιμένουμε φέτος στην απονομή των βραβείων; Για πρώτη φορά έχουμε ελληνική συμμετοχή;
Το Animal της Σοφίας Εξάρχου δεν είναι η πρώτη συμμετοχή της Ελλάδας στο διαγωνισμό LUX, καθώς το “ντεμπούτο” της χώρας μας στο βραβείο ήταν το 2010 με την ταινία «Ακαδημία Πλάτωνος» του σκηνοθέτη Φίλιππου Τσίτου. Το 2011 συμμετείχαμε με την ταινία «Attenberg» της Αθηνάς Τσαγγάρη, το 2014 με το «ΧΕΝΙΑ» του Πάνου Χ. Κούτρα και το 2016 δώσαμε το παρών με το «Suntan» του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου. Τέλος, το 2019, η ταινία «Ι Douleia tis» ήταν μία από τις δέκα φιναλίστ.
Η φετινή συμμετοχή, το Animal, είναι μια ταινία που έχει ήδη λάβει διεθνή αναγνώριση και θετικά σχόλια από κριτικούς κινηματογράφου και κοινό, με βραβεύσεις για την ταινία, τη σκηνοθέτιδα και την πρωταγωνίστρια Δήμητρα Βλαγκοπούλου στο Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, αλλά και στο Λοκάρνο, το Βανκούβερ και άλλα διεθνή φεστιβάλ. Πρόκειται για μια ταινία που παρουσιάζει μια λιγότερο γνωστή και πιο σκοτεινή πλευρά του τουρισμού, με σκηνικό ένα τυπικό ελληνικό νησί.
Χωρίς να μπορώ να σας αποκαλύψω τη θέση των ταινιών ως τώρα, θα σας πω ότι η ελληνική συμμετοχή πάει πολύ καλά και κάθε ψήφος μετράει. Εδώ μπορούμε να στηρίξουμε το Animal, αλλά και όλες τις πέντε φετινές υποψήφιες ταινίες.
Πριν φτάσουμε στην κορύφωση του θεσμού, την τελετή απονομής, που θα πραγματοποιηθεί στο ευρωπαικό κοινοβούλιο στις 29/4 προηγούνται διαδικασίες αλληλεπίδρασης με το κοινό όπως δωρεάν προβολές. Μάλιστα μέχρι και τις 27/4 μπορεί το κοινό να βαθμολογήσει.
Οι υποψήφιες ταινίες για το Βραβείο Κοινού LUX ανακοινώνονται στα μέσα Σεπτεμβρίου. Παρουσιάζονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε ευρωβουλευτές, κοινό, τους συντελεστές των φιναλίστ, κινηματογραφιστές και επαγγελματίες του κινηματογράφου. Στη συνέχεια και για έξι μήνες, διοργανώνονται δωρεάν προβολές και συζητήσεις σε εκατοντάδες κινηματογραφικές και άλλες αίθουσες στην Ευρώπη, και όχι μόνο. Η νικητήρια ταινία ανακοινώνεται στην επίσημη τελετή απονομής που λαμβάνει χώρα στο ημικύκλιο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες. Φέτος, η τελετή απονομής θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 29 Απριλίου και μπορείτε να παρακολουθήσετε ζωντανά εδώ.
Τις προβολές, με δωρεάν είσοδο για το κοινό, (συν)διοργανώνουν τα κατά τόπους Γραφεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αλλά και κινηματογραφικά φεστιβάλ, σχολεία, πανεπιστήμια και άλλοι φορείς. Ενδεικτικά, το 2023-2024 πραγματοποιήθηκαν πάνω από 700 δωρεάν προβολές ταινιών σε περισσότερες από 200 ευρωπαϊκές αίθουσες. Συνολικά, παρακολούθησαν τις ταινίες περίπου 700 χιλιάδες Ευρωπαίοι πολίτες. Οι αριθμοί για το 2024-2025 είναι ακόμα υψηλότεροι.
Στην Ελλάδα Λύκεια, Πανεπιστήμια, Κέντρα Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης, φεστιβάλ, Δήμοι, Περιφέρειες και άλλοι φορείς έχουν προσφέρει τη δυνατότητα στο ελληνικό κοινό να δει δωρεάν όλες τις ταινίες. Επιτρέψτε μου να κάνω ειδική μνεία στην πρόσφατη προβολή του ντοκιμαντέρ Intercepted για τον πόλεμο στην Ουκρανία, που πραγματοποίησαν εννέα πρεσβείες στην Ελλάδα στο Ινστιτούτο Γκαίτε στην Αθήνα, με την υποστήριξη του Γραφείου του ΕΚ στην Ελλάδα. Η εκδήλωση ήταν πανευρωπαϊκή πρωτιά και συνδιοργάνωσαν οι Πρεσβείες στην Γερμανίας, Λιθουανίας, Πολωνίας, Ρουμανίας, Σλοβακίας, Φινλανδίας, Αυστραλίας, Καναδά και Ουκρανίας προσέλκυσε πλήθος ενδιαφερόμενων και αποτέλεσε μια αφορμή για ουσιαστική συζήτηση γύρω από τα επίκαιρα θέματα της διεθνούς πολιτικής και της ειρήνης, με επίκεντρο τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Η ταινία που κερδίζει το βραβείο Λουξ είναι επιλογή του κοινού; Προέρχεται μόνο από τη βαθμολογια του κοινού;
Μέχρι το 2019, μόνο οι ευρωβουλευτές είχαν τη δυνατότητα να ψηφίσουν για τις υποψήφιες ταινίες και να καθορίσουν τον νικητή. Πλέον αυτό έχει αλλάξει, αφού το κοινό μπορεί μέσα από την ψήφο του να στηρίξει την αγαπημένη του ταινία και να αναδείξει τη νικήτρια. Τόσο το κοινό όσο και οι ευρωβουλευτές μπορούν να βαθμολογήσουν τις ταινίες διαδικτυακά. Η ταινία με την υψηλότερη συνολική βαθμολογία, που βαθμολογήθηκε από το κοινό και τους ευρωβουλευτές (ίση βαρύτητα βαθμολογίας 50% η καθεμία) κερδίζει το Βραβείο Κοινού LUX. Το κοινό αποφασίζει μαζί με τους ευρωβουλευτές για την αγαπημένη του ταινία, βάζοντας από ένα (κακή) έως πέντε αστέρια (εξαιρετική) σε καθεμία από τις υποψήφιες για το Βραβείο Κοινού LUX. Η προθεσμία είναι έως την Κυριακή 27 Απριλίου τα μεσάνυχτα και μπορούν να ψηφίσουν όλοι στην ειδική πλατφόρμα. Παράλληλα, οι συμμετέχοντες μπαίνουν σε κλήρωση για πλούσια δώρα, όπου 10 τυχεροί θα κερδίσουν ένα ταξίδι για να παρακολουθήσουν από κοντά την τελετή απονομής του Βραβείου Κοινού LUX στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να γνωρίσουν από κοντά τους συντελεστές των υποψήφιων ταινιών.
Η Ελλάδα είναι μεταξύ της δεύτερης και τρίτης θέσης στην κατάταξη των χωρών που έχουν ψηφίσει ως αυτή τη στιγμή. Κάντε τη φωνή σας να ακουστεί και ελάτε να την ανεβάσουμε στην πρώτη θέση!
Συνέντευξη, ρεπορτάζ: Ελένη Καραλή
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος
