Για να ωθήσουμε τους πολίτες προς επενδύσεις στις κεφαλαιαγορές, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι έχουν εύκολη και χαμηλού κόστους πρόσβαση σε μια ευρεία γκάμα επενδυτικών ευκαιριών, δηλώνει η επίτροπος Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών Μαρία Λουίς Αλμπουκέρκε στη συνέντευξη που παραχώρησε στα «ΝΕΑ» με αφορμή την επίσκεψή της στην Αθήνα.
Εχετε ήδη παρουσιάσει τη στρατηγική για την Ενωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων (SIU). Το κλειδί για την πρόοδο είναι η ανάπτυξη ενιαίων κανόνων για τις επιχειρήσεις, καθώς και η δημιουργία μιας ενιαίας εποπτικής Αρχής για την επίβλεψη, όπου υπάρχει αρκετή αντίσταση από τα κράτημέλη. Πώς σκοπεύετε να προχωρήσετε;
Η στρατηγική της SIU αφορά τη βελτίωση του τρόπου με τον οποίο οι χρηματοπιστωτικές αγορές εξυπηρετούν τόσο τους πολίτες όσο και τις εταιρείες. Και παρόλο που είναι πολύ σημαντική, δεν θα ξεχώριζα την εποπτεία ως το κλειδί για την πρόοδο της SIU, είναι μάλλον ένας τρόπος για να διασφαλιστεί ότι οι συμμετέχοντες στις χρηματοπιστωτικές αγορές επωφελούνται από ίση μεταχείριση και γενικά παρόμοιες αποφάσεις όταν προσεγγίζουν τις εποπτικές Αρχές, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται στην ΕΕ. Εάν θέλουμε να άρουμε τα εμπόδια στην ενιαία αγορά κεφαλαίων, χρειαζόμαστε μια πιο αποτελεσματική και συγκλίνουσα εποπτεία. Οι εποπτικές Αρχές της ΕΕ διαθέτουν ήδη εργαλεία για τη μείωση των εποπτικών αποκλίσεων μεταξύ των κρατώνμελών και θέλουμε να ενισχύσουν την παρέμβασή τους σε αυτόν τον τομέα. Αλλά σε ορισμένους τομείς της κεφαλαιαγοράς θα ήταν λογικό να προχωρήσουμε πέρα ??από αυτό. Ενας ενιαίος επόπτης σε ορισμένους τομείς έχει νόημα επειδή θα ήταν πιο αποτελεσματικός και λιγότερο δαπανηρός. Θα παρουσιάσουμε νομοθετικές προτάσεις για την επίτευξη μιας πιο ενοποιημένης εποπτείας των κεφαλαιαγορών της ΕΕ. Ορισμένες συζητήσεις θα είναι δύσκολες, αλλά αν όλοι συμφωνήσουμε στους στόχους της SIU, τότε δεν πρέπει να τις αποφεύγουμε.
Με τη SIU θα θέλατε να δείτε τα κράτημέλη, μεταξύ άλλων, να προωθούν λογαριασμούς ταμιευτηρίου και επενδύσεων. Ποια θα είναι τα οφέλη για τους Ευρωπαίους και πόσο προετοιμασμένες είναι οι ευρωπαϊκές τράπεζες να συμβάλουν σε αυτό;
Τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά είναι μεγάλοι αποταμιευτές με 10 τρισ. ευρώ που βρίσκονται σε τραπεζικούς λογαριασμούς χαμηλής απόδοσης. Η SIU αφορά την καλύτερη σύνδεση αυτών των αποταμιεύσεων με παραγωγικές επενδύσεις. Αυτό μπορεί να προσφέρει στους ευρωπαίους περισσότερες και καλύτερες ευκαιρίες να αποταμιεύουν και να δημιουργούν πλούτο για τα μεγάλα γεγονότα της ζωής, όπως η συνταξιοδότηση, η αγορά σπιτιού ή οι σπουδές των παιδιών. Για να ωθήσουμε τους πολίτες προς επενδύσεις στις κεφαλαιαγορές, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι έχουν εύκολη και χαμηλού κόστους πρόσβαση σε μια ευρεία γκάμα επενδυτικών ευκαιριών. Η εμπειρία σε ορισμένα κράτημέλη, όπως η Σουηδία, έχει δείξει τις δυνατότητες των λογαριασμών ταμιευτηρίου και επενδύσεων να ξεκλειδώσουν σημαντικά οφέλη, παρέχοντας στους πολίτες περισσότερες επενδυτικές επιλογές και αποδόσεις από τις αποταμιεύσεις τους. Τέτοιοι λογαριασμοί ταμιευτηρίου και επενδύσεων, σε συνδυασμό με επαρκή φορολογική μεταχείριση ή κίνητρα, μπορούν επίσης να διευρύνουν το διαθέσιμο απόθεμα χρηματοδότησης για τις εταιρείες της ΕΕ και να τις βοηθήσουν να αναπτυχθούν και να καινοτομήσουν. Για να διασφαλίσουμε ότι όλοι οι πολίτες έχουν έναν απλό τρόπο να επενδύουν, εργαζόμαστε πάνω σε ένα ευρωπαϊκό σχέδιο για τους λογαριασμούς ταμιευτηρίου και επενδύσεων, προσαρμοσμένο για ιδιώτες επενδυτές, αξιοποιώντας τις βέλτιστες πρακτικές που ήδη υπάρχουν σε εθνικό επίπεδο. Αλλά η SIU δεν θα οικοδομηθεί μόνο από τις Βρυξέλλες. Οι ενέργειες των κρατώνμελών για να διασφαλίσουν την αποδοχή και την επιτυχία αυτών των λογαριασμών θα είναι κρίσιμες. Επίσης, οι τράπεζες αποτελούν βασικούς παράγοντες για τη SIU. Διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο ως μεσάζοντες και μπορούν να ενθαρρύνουν τους ιδιώτες επενδυτές να συμμετέχουν στις κεφαλαιαγορές και να τους βοηθήσουν να επιτύχουν καλύτερες αποδόσεις από τις αποταμιεύσεις τους. Βασίζομαι σαφώς στην υποστήριξη των τραπεζών και άλλων χρηματοπιστωτικών διαμεσολαβητών για την προώθηση και την προσφορά τέτοιων ευκαιριών στους πολίτες της ΕΕ.
Ποιους κινδύνους αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων;
Το χρηματοπιστωτικό μας σύστημα είναι ανθεκτικό και αξιόπιστο. Με την πάροδο των ετών, οι συλλογικές αποφάσεις σε επίπεδο ΕΕ έχουν οδηγήσει σε ένα ισχυρό χρηματοπιστωτικό ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο για τις τράπεζες που προστατεύουν το χρηματοπιστωτικό μας σύστημα και την οικονομία μας. Η τελευταία δέσμη μέτρων για τις τράπεζες, η οποία εφαρμόζει τα διεθνή πρότυπα της Βασιλείας III, βελτιώνει περαιτέρω την ανθεκτικότητα των τραπεζών της ΕΕ. Είμαι βέβαια ότι ο τραπεζικός τομέας της ΕΕ είναι καλά εξοπλισμένος για να αντιμετωπίσει πιθανές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της τρέχουσας αστάθειας των αγορών, που προκαλείται από το ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον. Δεν πρέπει να εφησυχάζουμε. Πρέπει να συνεχίσουμε να βελτιώνουμε το ρυθμιστικό μας πλαίσιο και να επιμένουμε στις προσπάθειές μας για την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ενωσης. Είναι απαραίτητη για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Οσον αφορά τις ελληνικές τράπεζες, ποια είναι η εκτίμησή σας για την ανθεκτικότητά τους; Σας ανησυχεί το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ);
Ο τραπεζικός τομέας στην Ελλάδα έχει ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια χάρη στις συλλογικές προσπάθειες και τη στενή εποπτεία σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Ωθούμενοι από τα υψηλότερα επιτόκια και τα υψηλότερα εισοδήματα, τα κέρδη των ελληνικών τραπεζών το 2024 ξεπέρασαν τα ήδη εξαιρετικά του 2023 και συνέχισαν δυναμικά το πρώτο τρίμηνο του 2025. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν επίσης ισχυρές θέσεις ρευστότητας. Τα τελευταία χρόνια κατάφεραν επίσης να ενισχύσουν σημαντικά την ποιότητα των περιουσιακών τους στοιχείων. Είναι σημαντικό ότι ο δείκτης ΜΕΔ έχει μειωθεί στο χαμηλότερο επίπεδο από την είσοδο της Ελλάδας στην ευρωζώνη, από 45% το 2017 σε 3,4% από το τρίτο τρίμηνο του 2024. Παρότι εξακολουθεί να είναι πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 1,9%, αυτή η μείωση αποτελεί σημαντικό επίτευγμα και συμβάλλει στη συνολική ανθεκτικότητα των ελληνικών τραπεζών.