Κάθε iPhone που πουλιέται οπουδήποτε στον πλανήτη έχει μια χαρακτηριστική ένδειξη στη συσκευασία: σχεδιάστηκε στην Καλιφόρνια. Αυτή είναι η μία πραγματικότητα, η εμφανής.
Η αφανής πραγματικότητα είναι ότι ενώ η συσκευή έχει σχεδιαστεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι εξαιρετικά πιθανό να έχει κατασκευαστεί κάπου πολύ μακριά από την Καλιφόρνια, στην Κίνα. Δηλαδή την χώρα που επλήγη περισσότερο από τους δασμούς του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, οι οποίοι τώρα φτάνουν το 245% σε ορισμένες κινεζικές εισαγωγές.
Η Apple πωλεί περισσότερα από 220 εκατομμύρια iPhone ετησίως και σύμφωνα με τις περισσότερες εκτιμήσεις, εννέα στα δέκα κατασκευάζονται στην Κίνα. Στα κινεζικά εργοστάσια κατασκευάζονται, προμηθεύονται και συναρμολογούνται πολλά από τα εξαρτήματα ενός προϊόντος της Apple, από οθόνες μέχρι τις μπαταρίες, είτε πρόκειται για iPhone, iPad ή Macbook.
Τα περισσότερα αποστέλλονται στις ΗΠΑ, τη μεγαλύτερη αγορά της Apple. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το BBC, «ευτυχώς» για την εταιρεία ο πρόεδρος Τραμπ εξαίρεσε smartphones, υπολογιστές, και ορισμένες άλλες ηλεκτρονικές συσκευές από τους δασμούς του την περασμένη εβδομάδα.
Γύρω στο 1997, όταν βρισκόταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας καθώς πάσχιζε να ανταγωνιστεί τους αντιπάλους της, η Apple βρήκε σανίδα σωτηρίας στην Κίνα
Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στο άρθρο η παρηγοριά είναι βραχύβια. Ο πρόεδρος έχει από τότε αφήσει να εννοηθεί ότι έρχονται και άλλοι δασμοί: «Κανείς δεν “γλιτώνει”», έγραψε στην ιστοσελίδα Truth Social, καθώς η κυβέρνησή του διερευνά «τους ημιαγωγούς και ολόκληρη την αλυσίδα προμηθειών». Η παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού που η Apple διαφημίζει ως πλεονέκτημα είναι πλέον ένα ευάλωτο σημείο.
Οι ΗΠΑ και η Κίνα, οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, είναι αλληλοεξαρτώμενες και οι ιλιγγιώδεις δασμοί του Τραμπ ανέτρεψαν αυτή τη σχέση εν μία νυκτί, οδηγώντας σε ένα αναπόφευκτο ερώτημα: ποιος είναι ο πιο εξαρτημένος από τους δύο;
Πώς μια γραμμή ζωής έγινε απειλή
Η Κίνα έχει επωφεληθεί σημαντικά από τη φιλοξενία γραμμών συναρμολόγησης για μια από τις πολυτιμότερες εταιρείες του κόσμου. Ήταν ένα κάλεσμα προς τη Δύση για την ποιοτική παραγωγή και βοήθησε στην τόνωση της τοπικής καινοτομίας. Η Apple εισήλθε στην Κίνα τη δεκαετία του 1990 για να πωλεί υπολογιστές μέσω τρίτων προμηθευτών.
Γύρω στο 1997, όταν βρισκόταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας καθώς πάσχιζε να ανταγωνιστεί τους αντιπάλους της, η Apple βρήκε σανίδα σωτηρίας στην Κίνα. Η νεαρή κινεζική οικονομία άνοιγε στις ξένες εταιρείες για να ενισχύσει τη μεταποίηση και να δημιουργήσει περισσότερες θέσεις εργασίας.
Ωστόσο, μόλις το 2001 η Apple έφτασε επίσημα στην Κίνα, μέσω μιας εμπορικής εταιρείας με έδρα τη Σαγκάη, και άρχισε να κατασκευάζει προϊόντα στη χώρα. Συνεργάστηκε με τη Foxconn, έναν ταϊβανέζικο κατασκευαστή ηλεκτρονικών ειδών που δραστηριοποιείται στην Κίνα, για να κατασκευάσει iPod, στη συνέχεια iMac και στη τελικά iPhone.
Η Apple άνοιξε το πρώτο της κατάστημα στη χώρα στο Πεκίνο το 2008, τη χρονιά που η πόλη φιλοξένησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες
Καθώς το Πεκίνο άρχισε να συναλλάσσεται με τον κόσμο – με την ενθάρρυνση των ΗΠΑ – η Apple αύξησε το αποτύπωμά της σε αυτό που γινόταν «το εργοστάσιο του κόσμου».
Τότε, η Κίνα δεν ήταν έτοιμη να κατασκευάσει το iPhone. Αλλά η Apple επέλεξε τη δική της σοδειά προμηθευτών και τους βοήθησε να εξελιχθούν σε «σούπερ σταρ της κατασκευής», σύμφωνα με τον ειδικό στην αλυσίδα εφοδιασμού Lin Xueping.
Αναφέρει χαρακτηριστικά το παράδειγμα της Beijing Jingdiao, που σήμερα είναι κορυφαίος κατασκευαστής μηχανημάτων ακριβείας υψηλής ταχύτητας, τα οποία χρησιμοποιούνται για την αποτελεσματική κατασκευή προηγμένων εξαρτημάτων. Η εταιρεία, η οποία συνήθιζε να κόβει ακρυλικό, δεν θεωρούνταν κατασκευαστής εργαλειομηχανών – αλλά τελικά ανέπτυξε μηχανήματα για την κοπή γυαλιού και έγινε «το αστέρι της επεξεργασίας της επιφάνειας των κινητών τηλεφώνων της Apple», λέει ο κ. Lin στο BBC.
Η Apple άνοιξε το πρώτο της κατάστημα στη χώρα στο Πεκίνο το 2008, τη χρονιά που η πόλη φιλοξένησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες και η σχέση της Κίνας με τη Δύση βρισκόταν στο απόγειο. Σύντομα τα καταστήματα αυξήθηκαν και έφτασαν τα 50, με τους πελάτες να σχηματίζουν ουρές έξω από την είσοδό τους.
«Δεν υπάρχει αλυσίδα εφοδιασμού στον κόσμο που να είναι πιο κρίσιμη για εμάς από την Κίνα», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Apple Τιμ Κουκ
Καθώς τα περιθώρια κέρδους της Apple αυξάνονταν, το ίδιο συνέβαινε και με τις γραμμές συναρμολόγησης στην Κίνα, με τη Foxconn να λειτουργεί το μεγαλύτερο εργοστάσιο iPhone στον κόσμο στο Zhengzhou, το οποίο έκτοτε ονομάστηκε «iPhone City».
Για την ταχέως αναπτυσσόμενη Κίνα, η Apple έγινε σύμβολο της προηγμένης δυτικής τεχνολογίας – απλή αλλά πρωτότυπη και επιδέξια.
Σήμερα, τα περισσότερα από τα iPhone της Apple κατασκευάζονται από τη Foxconn. Τα προηγμένα τσιπ που τα τροφοδοτούν κατασκευάζονται στην Ταϊβάν, από τον μεγαλύτερο κατασκευαστή τσιπ στον κόσμο, την TSMC. Η κατασκευή απαιτεί επίσης στοιχεία σπάνιων γαιών, τα οποία χρησιμοποιούνται σε εξαρτήματα ήχου και κάμερες.
Περίπου 150 από τους 187 κορυφαίους προμηθευτές της Apple το 2024 είχαν εργοστάσια στην Κίνα, σύμφωνα με ανάλυση της Nikkei Asia.
«Δεν υπάρχει αλυσίδα εφοδιασμού στον κόσμο που να είναι πιο κρίσιμη για εμάς από την Κίνα», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Apple Τιμ Κουκ σε συνέντευξή του πέρυσι.
O διευθύνων σύμβουλος της Apple Τιμ Κουκ
Η απειλή των δασμών – φαντασία ή φιλοδοξία;
Στην πρώτη θητεία Τραμπ, η Apple εξασφάλισε εξαιρέσεις από τους δασμούς που επέβαλε στην Κίνα.
Αλλά αυτή τη φορά, η νέα κυβέρνησηση Τραμπ παραδειγματίστηκε από την Apple πριν αντιστρέψει τους δασμούς σε ορισμένα ηλεκτρονικά είδη. Πιστεύει ότι η απειλή υψηλών φόρων θα ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να κατασκευάσουν προϊόντα στην Αμερική αντ’ αυτού.
«Ο στρατός των εκατομμυρίων ανθρώπων που βιδώνουν μικρές βίδες για να φτιάξουν iPhone – αυτό το είδος των πραγμάτων θα έρθει στην Αμερική», δήλωσε ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ σε συνέντευξή του νωρίτερα αυτό το μήνα.
Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ επανέλαβε την περασμένη εβδομάδα: «Ο πρόεδρος Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι η Αμερική δεν μπορεί να βασίζεται στην Κίνα για την κατασκευή κρίσιμων τεχνολογιών όπως οι ημιαγωγοί, τα τσιπ, τα smartphones και οι φορητοί υπολογιστές».
Η ίδια πρόσθεσε: «Με την καθοδήγηση του προέδρου, οι εταιρείες αυτές σπεύδουν να μεταφέρουν την παραγωγή τους στις Ηνωμένες Πολιτείες το συντομότερο δυνατό».
Πολλοί όμως είναι επιφυλακτικοί ως προς αυτό, καταλήγει το άρθρο του BBC.
