Η σύνοδος κορυφής ΗΠΑ-Ρωσίας στην Αλάσκα πραγματοποιείται σε μια περιοχή όπου η Ανατολή συναντά τη Δύση, σε μια τοποθεσία που υπήρξε για δεκαετίες το πρώτο μέτωπο του Ψυχρού Πολέμου, με συστήματα πυραυλικής άμυνας, σταθμούς ραντάρ και επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών.
Το αν η συνάντηση μπορεί να οδηγήσει σε ειρηνευτική συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, 3,5 χρόνια μετά την εισβολή της Μόσχας, παραμένει αβέβαιο.
Πότε και πού θα γίνει
Η σύνοδος θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή στην Αλάσκα, αν και το ακριβές σημείο εντός της πολιτείας δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί.
Θα είναι το πρώτο ταξίδι του Πούτιν στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 2015, όταν είχε παραστεί στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Δεδομένου ότι οι ΗΠΑ δεν είναι μέλος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, το οποίο το 2023 εξέδωσε ένταλμα σύλληψης για τον Πούτιν, κατηγορώντας τον για εγκλήματα πολέμου, δεν έχουν καμία νομική υποχρέωση να τον συλλάβουν.
Θα πάει ο Ζελένσκι;
Και οι δύο χώρες επιβεβαίωσαν ότι η συνάντηση θα γίνει μόνο μεταξύ του Πούτιν και του Τραμπ, παρά τις αρχικές ενδείξεις ότι μπορεί να συμμετάσχει και ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Το Κρεμλίνο έχει εδώ και καιρό απορρίψει το ενδεχόμενο συνάντησης Πούτιν–Ζελένσκι, τουλάχιστον μέχρι να έχει επιτευχθεί και να είναι έτοιμη να υπογραφεί μια ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Ο Πούτιν δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι δεν είναι αντίθετος σε μια συνάντηση με τον Ζελένσκι, «αλλά πρέπει να δημιουργηθούν ορισμένες προϋποθέσεις» για να συμβεί αυτό και ότι «απέχουμε πολύ» από την εκπλήρωσή τους.
Η στάση αυτή ενίσχυσε τους φόβους για τον αποκλεισμό της Ουκρανίας από τις διαπραγματεύσεις. Ουκρανοί αξιωματούχοι είχαν συνομιλίες την περασμένη εβδομάδα με Ευρωπαίους συμμάχους, οι οποίοι τόνισαν ότι η ειρήνη δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη συμμετοχή του Κιέβου.
Ποιος είναι ο ρόλος της Αλάσκας στην ιστορία της Ρωσίας;
Θα είναι η πρώτη επίσκεψη Ρώσου ηγέτη στην Αλάσκα, παρότι η περιοχή αποτελούσε τμήμα της τσαρικής αυτοκρατορίας έως το 1867, όπως μετέδωσε το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.
Η Αλάσκα αποικίστηκε από τη Ρωσία από τον 18ο αιώνα έως ότου ο τσάρος Αλέξανδρος Β΄ την πούλησε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1867 για 7,2 εκατομμύρια δολάρια. Όταν αργότερα διαπιστώθηκε ότι η περιοχή διέθετε τεράστιους φυσικούς πόρους, η συμφωνία θεωρήθηκε αφελής.
Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η Αλάσκα έγινε αντικείμενο νοσταλγίας και αστεϊσμών για τους Ρώσους. Ένα δημοφιλές τραγούδι της δεκαετίας του 1990 έλεγε: «Μην κάνεις τον ανόητο, Αμερική… δώσε πίσω την αγαπημένη μας γη της Αλάσκας».
Ο Σαμ Γκριν, από το King’s College του Λονδίνου, δήλωσε στην πλατφόρμα X ότι ο συμβολισμός της Αλάσκας ως τόπου διεξαγωγής μιας συνόδου για την Ουκρανία είναι «φρικτός σαν να είχε σχεδιαστεί για να δείξει ότι τα σύνορα μπορούν να αλλάξουν, ότι η γη μπορεί να αγοραστεί και να πουληθεί».
Ποια είναι η ατζέντα
Ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται όλο και πιο ενοχλημένος με τον Βλαντιμίρ Πούτιν για την άρνηση της Ρωσίας να σταματήσει τους βομβαρδισμούς ουκρανικών πόλεων. Το Κίεβο έχει συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός, επιμένοντας ότι η εκεχειρία πρέπει να αποτελέσει το πρώτο βήμα προς την ειρήνη.
Η Μόσχα έχει θέσει όρους για κατάπαυση του πυρός που χαρακτηρίζονται ως ανέφικτοι από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, όπως η απόσυρση στρατευμάτων από τις τέσσερις περιοχές που η Ρωσία προσάρτησε παράνομα το 2022, η διακοπή της στρατιωτικής κινητοποίησης και το «πάγωμα» των παραδόσεων δυτικών όπλων. Για μια ευρύτερη ειρηνευτική συμφωνία, ο Πούτιν απαιτεί το Κίεβο να παραχωρήσει τις προσαρτημένες περιοχές παρότι η Ρωσία δεν τις ελέγχει πλήρως καθώς και την Κριμαία, να αποσύρει την αίτηση ένταξης στο ΝΑΤΟ, να περιορίσει το μέγεθος των ενόπλων δυνάμεών του και να αναγνωρίσει τη ρωσική ως επίσημη γλώσσα μαζί με την ουκρανική.
Ο Ζελένσκι επιμένει ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία πρέπει να περιλαμβάνει ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, ώστε να την προστατεύουν από μελλοντική ρωσική επιθετικότητα.
Ο Πούτιν έχει προειδοποιήσει την Ουκρανία ότι θα αντιμετωπίσει σκληρότερους όρους για την επίτευξη ειρήνης, καθώς τα ρωσικά στρατεύματα προελαύνουν σε άλλες περιοχές για να δημιουργήσουν αυτό που χαρακτήρισε ως «ζώνη ασφαλείας». Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι η Ρωσία θα μπορούσε να ανταλλάξει αυτές τις πρόσφατες κατακτήσεις με εδάφη που βρίσκονται ακόμη υπό ουκρανικό έλεγχο στις τέσσερις περιοχές που προσάρτησε η Μόσχα.
Το Σάββατο, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι «οι Ουκρανοί δεν θα παραδώσουν τη γη τους στον κατακτητή».
Όμως ο Τραμπ δήλωσε τη Δευτέρα ότι «θα υπάρξουν κάποιες ανταλλαγές εδαφών. Το γνωρίζω αυτό μέσω της Ρωσίας και από συνομιλίες με όλους. Προς το καλό, για το καλό της Ουκρανίας. Καλές κινήσεις, όχι κακές. Επίσης, κάποιες κακές και για τους δύο».
Ποιες είναι οι προσδοκίες
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν βλέπει τη συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ ως ευκαιρία να εδραιώσει τα εδαφικά κέρδη της Ρωσίας, να κρατήσει την Ουκρανία εκτός ΝΑΤΟ και να αποτρέψει την εγκατάσταση δυτικών στρατευμάτων στο έδαφός της, ώστε η Μόσχα να μπορέσει σταδιακά να την επαναφέρει στη σφαίρα επιρροής της.
Πιστεύει ότι ο χρόνος λειτουργεί υπέρ του, καθώς οι ουκρανικές δυνάμεις δυσκολεύονται να αναχαιτίσουν τις ρωσικές προελάσεις στη γραμμή του μετώπου, ενώ σμήνη ρωσικών πυραύλων και drones σφυροκοπούν τη χώρα.
Η συνάντηση συνιστά διπλωματική νίκη για τον Πούτιν, που παραμένει απομονωμένος από την εισβολή. Το Κρεμλίνο επιχειρεί να παρουσιάσει την ανανέωση των επαφών με τις ΗΠΑ ως συνάντηση δύο υπερδυνάμεων που επιδιώκουν να λύσουν διάφορα παγκόσμια προβλήματα, με την Ουκρανία να είναι μόνο ένα από αυτά.
Η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της ανησυχούν ότι μια σύνοδος χωρίς το Κίεβο θα μπορούσε να επιτρέψει στον Πούτιν να κερδίσει τη στήριξη του Τραμπ και να αναγκάσει την Ουκρανία σε παραχωρήσεις.
«Οποιεσδήποτε αποφάσεις λαμβάνονται χωρίς την Ουκρανία είναι ταυτόχρονα αποφάσεις κατά της ειρήνης», δήλωσε ο Ζελένσκι. «Δεν θα φέρουν τίποτα. Είναι αποφάσεις-νεκρές. Δεν θα λειτουργήσουν ποτέ».
Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκαν και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι. «Καθώς εργαζόμαστε για μια βιώσιμη και δίκαιη ειρήνη, το διεθνές δίκαιο είναι σαφές: Όλα τα προσωρινά κατεχόμενα εδάφη ανήκουν στην Ουκρανία», δήλωσε η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας. «Μια βιώσιμη ειρήνη σημαίνει επίσης ότι η επιθετικότητα δεν μπορεί να επιβραβεύεται».
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε την Κυριακή ότι πιστεύει πως ο Ντόναλντ Τραμπ «επιχειρεί να μάθει εάν ο Πούτιν είναι σοβαρός και, αν δεν είναι, τότε τα πράγματα θα σταματήσουν εκεί».
«Αν είναι σοβαρός, τότε από την Παρασκευή και μετά η διαδικασία θα συνεχιστεί. Η Ουκρανία θα εμπλακεί, όπως και οι Ευρωπαίοι», πρόσθεσε ο Ρούτε.
Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, από την περασμένη εβδομάδα ο Πούτιν είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ, τον πρωθυπουργό της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι, τον πρόεδρο της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, καθώς και με τους ηγέτες της Νότιας Αφρικής, του Καζακστάν, του Ουζμπεκιστάν, της Λευκορωσίας και του Κιργιστάν.
Αυτό, σύμφωνα με τον φιλοκρεμλινικό αναλυτή Σεργκέι Μάρκοφ, δείχνει ότι ο Ρώσος πρόεδρος ενδεχομένως ήθελε να ενημερώσει τους σημαντικότερους συμμάχους της Ρωσίας για μια πιθανή συμφωνία.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.