Τις τελευταίες μέρες εντείνεται όλο και περισσότερο η συζήτηση γύρω από το ζήτημα της λειψυδρίας, κυρίως στη Λίμνη Πλαστήρα, ενώ χαρακτηριστικό είναι ένα πρόσφατο δημοσίευμα που συνδέει το συγκεκριμένο θέμα και μάλιστα με ανησυχητικό τόνο με «το μέλλον του τουρισμού».
Πρόκειται, όμως, για ένα πρωτοφανές πρόβλημα; Δεδομένου ότι οι αγρότες σε όλο το νομό έχουν σοβαρό πρόβλημα άρδευσης των καλλιεργειών τους και μάλιστα πριν λίγες μέρες οργάνωσαν μεγάλη κινητοποίηση στον κόμβο της Ε65 για να το αναδείξουν και να διεκδικήσουν λύση από το κράτος. Επίσης και οι κάτοικοι των χωριών του Δήμου μας και όχι μόνο, έχουν αναδείξει και καταγγείλει το πρόβλημα πολλές φορές κι όχι μόνο φέτος.
Άρα η απάντηση είναι «όχι», δεν πρόκειται για ένα πρωτοφανές πρόβλημα, το αντίθετο μάλιστα, ήταν θέμα χρόνου να συμβεί! Και δεν φταίνε οι λίγες βροχοπτώσεις ούτε η οποιαδήποτε δικαιολογία σκέφτονται και ξεστομίζουν οι υπεύθυνοι και τα παπαγαλάκια τους, αξιοποιώντας σε κάθε φράση τους το επιχείρημα της «κλιματικής κρίσης» για να κρύψουν τις δικές τους ευθύνες. Το πρόβλημα έχει αιτία και υπεύθυνου!
Είναι η πολιτική της ΕΕ, της κυβέρνησης της ΝΔ και όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, της περιφερειακής και δημοτικής αρχής, με ευθύνη φυσικά των συνδυασμών των παραπάνω κομμάτων. Εδράζεται στην Κοινοτική Οδηγία – Πλαίσιο για το Νερό του 2000, με την οποία εναρμονίστηκε η ελληνική νομοθεσία ήδη απ’ το 2003 κι αναθεωρήθηκε το 2023, αλλά και του συνόλου της ελληνικής νομοθεσίας, η οποία οδηγεί στην παραπέρα εμπορευματοποίηση του νερού μέσα από το πρόσχημα της εξοικονόμησης υδάτινων πόρων. Κάθε σχετική απόφαση στοχεύει στη συγκράτηση της ζήτησης μέσω αυξήσεων στα τιμολόγια, και όχι σε ουσιαστικά έργα εμπλουτισμού του αποθέματος σε νερό και προστασίας των δασών. Αυτά τα έργα άλλωστε «σκοντάφτουν» στην επιλεκτική ανικανότητα του κράτους, δεν ιεραρχούνται στις χρηματοδοτήσεις και «δεν χωράνε» στον καθορισμό των χρήσεων γης με κριτήριο την καπιταλιστική κερδοφορία. Γι’ αυτό και κρίσιμα έργα ύδρευσης, άρδευσης και αντιπλημμυρικής προστασίας ύψους 300 εκατ. ευρώ απεντάχθηκαν από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ τώρα προωθούνται οι συγχωνεύσεις των Εταιρειών Υδρευσης – Αρδευσης, με υπογραφή συμφωνιών για έσοδα, με έργα μέσω ΣΔΙΤ, με κυνήγι ανείσπρακτων οφειλών, αυξήσεις στα τιμολόγια κ.ο.κ.
Σ΄ αυτή την κατεύθυνση όλοι οι παραπάνω στήριξαν αναφανδόν την ίδρυση και λειτουργία του ΟΔΥΘ, τη συγκέντρωση δηλαδή των τοπικών ΔΕΥΑ σε έναν οργανισμό διαχείρισης, πιο ευέλικτο και προσιτό σε επενδυτές! Όπως αντίστοιχα είχε γίνει και με τη μετοχοποίηση των ΕΥΔΑΠ – ΕΥΑΘ στα τέλη του 1990, για την κατοχύρωση της ιδιωτικοοικονομικής λειτουργίας τους, μέχρι το πέρασμά τους στο ΤΑΙΠΕΔ από τις κυβερνήσεις ΝΔ – ΠΑΣΟΚ και στο Υπερταμείο από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ
Φυσικά, στην προσπάθειά τους να καλύψουν για ακόμα μια φορά τις διαχρονικές τους ευθύνες για την πολιτική που έχουν ακολουθήσει και υλοποιήσει, τα «ρίχνουν» στη γνωστή και εύκολη λύση της κλιματικής αλλαγής, κάνοντας λόγο για «έλλειψη βροχής» και ζητώντας από τον λαό να χρησιμοποιεί με ρέγουλα το νερό, όπως χαρακτηριστικά αναφερόταν κατά το παρελθόν που «πίνει νερό στο όνομα όποιου… κλείνει τη βρύση».
Είναι γνωστό το υδατικό έλλειμμα της περιοχής, δηλαδή ότι οι ποσότητες νερού που αντλούνται ξεπερνούν τη σημερινή δυνατότητα να αντικατασταθούν. Αλλά το 2025 που η τεχνητή νοημοσύνη, η τεχνολογία και η επιστήμη έχουν κάνει άλματα, δεν είναι κάτι που δεν μπορεί να προβλεφθεί και να αντιμετωπιστεί.
Αποτελεί ζήτημα πολιτικής επιλογής, κατεύθυνσης για το τι έργα θα γίνουν στη λογική του κόστους – οφέλους. Δεν επιλέγονται έργα που θα μπορούσαν και τις πλημμύρες να αποτρέπουν και αποθέματα νερού να δημιουργούν, γιατί είναι κοστοβόρα για το κράτος και δεν αποδίδουν κέρδος για το κεφάλαιο!
Έργα για τη συλλογή και αποθήκευση βρόχινου νερού, καθώς και των ποταμών και χειμάρρων, με την κατασκευή φραγμάτων και λιμνοδεξαμενών κ.α
Έργα για την εξοικονόμηση και την αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης του νερού, για την επιδιόρθωση και συντήρηση του δικτύου διανομής κ.α Έργα που πρέπει να γίνουν με αποκλειστική ευθύνη και χρηματοδότηση του κράτους.
Το ζήτημα είναι ποια έργα επιλέγονται και γιατί! Δεν είναι τυχαίο ότι σε μια σειρά περιοχές ανά την επικράτεια, μπαίνουν σε προτεραιότητα μέτρα για να υπάρχει νερό, αρκετό για να γεμίζουν οι πισίνες των ξενοδοχείων, αλλά όχι για τις καλλιέργειες των αγροτών ή για να μην έρχονται αντιμέτωποι οι κάτοικοι με συχνές διακοπές νερού; Όταν «απειλείται το μέλλον του τουρισμού», της βαριάς βιομηχανίας της χώρας, λόγω ανεπάρκειας νερού, αυτά συμβαίνουν.
Και φυσικά δεν μπαίνει πουθενά στο κάδρο η πολιτική της εμπορευματοποίησης του νερού και της αποσπασματικής διαχείρισής του με κριτήριο την ικανοποίηση των αναγκών των επιχειρηματικών ομίλων στον τουρισμό και όχι μόνο.
Με αφορμή και το επικίνδυνο ζήτημα ξεπεράσματος, ως προς το δυσμενέστερο, του οικολογικού ορίου της Λίμνης Πλαστήρα, το οποίο όριο κι αυτό είναι πιθανότατα πλασματικό και παρωχημένο, λόγω των πλημμυρικών φαινομένων των προηγούμενων ετών (Ιανού και Daniel) και των συνεπειών τους, μεταξύ άλλων και στον πυθμένα της λίμνης, άρα το πρόβλημα να είναι ακόμη μεγαλύτερο, είμαστε τις τελευταίες μέρες, μάρτυρες ενός κακοπαιγμένου αλλά και χιλιοπαιγμένου παιχνιδιού ευθυνών.
Ένα παιχνίδι που παίζεται μεταξύ Δημοτικών και Περιφερειακών Διοικήσεων οι οποίες έχουν τεράστιες ευθύνες, και της Διοίκησης του ΟΔΥΘ, στο όνομα του οποίου, αμφότερες «έπιναν νερό στο όνομα και την ίδρυσή του» και αποπροσανατολίζει από το κύριο πρόβλημα και την αιτία του στο οποίο πρέπει να δοθεί άμεση λύση.
Στο πλαίσιο των δεσμευτικών οδηγιών της ΕΕ και του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, καμιά αστική κυβέρνηση δεν μπορεί να διασφαλίσει μια φιλολαϊκή διαχείριση του νερού, μια ουσιαστική ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών. Στη σημερινή καπιταλιστική κοινωνία που τα πάντα ζυγίζονται με βάση τη λογική «κόστους-οφέλους», αυτό που θεωρείται ως αναγκαίο για την επιβίωση των εργαζομένων και για τις καλλιέργειες των αγροτών και γενικότερα για τις ανάγκες του λαού, δεν είναι «επιλέξιμο» για τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους και την κερδοφορία τους.
Δεν είναι τυχαίο που το έργο της εκτροπής του Αχελώου, με πάνω από το 70% του φυσικού αντικειμένου να είναι εδώ και χρόνια ολοκληρωμένο, συνειδητά να βαλτώνει, ενώ θα μπορούσε να καλύψει ανάγκες για νερό, ενώ μια σειρά άλλων έργων συγκράτησης και συλλογής του νερού κατά τις περιόδους που αυτό είναι άφθονο όχι απλά δεν ιεραρχούνται αλλά δεν θεωρούνται καν επιλέξιμα, όπως αναφέρεται και παραπάνω, με αποτέλεσμα φαινόμενα «το χειμώνα να πνιγόμαστε και το καλοκαίρι να μη έχουμε νερό».
Η λειψυδρία την οποία επικαλούνται ξανά και ξανά, κυβέρνηση και Δημοτικές και Περιφερειακές αρχές που στηρίζουν τα αστικά κόμματα, είναι στην πραγματικότητα η αδυναμία του αστικού κράτους να καλυφθούν οι λαϊκές ανάγκες σε ύδρευση και άρδευση. Είναι αποτέλεσμα των χαμένων νερών και εδαφών που τα συγκρατούν, της απογύμνωσης από τη βλάστηση, της μείωσης της δασοκάλυψης και της συνειδητής έλλειψης αναγκαίων έργων.
Απέναντι, όμως σε αυτήν την πολιτική οι εργαζόμενοι, ο λαός, η νεολαία μπορούν να διεκδικήσουν και να έχουν μέτρα και έργα που θα τους εξασφαλίσουν νερό που δεν αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα, αλλά ως αυτό που θα έπρεπε είναι: κοινωνικό αγαθό.
Απαιτούμε να δοθεί άμεσα λύση στο πρόβλημα, κανένα χωριό να μη μείνει χωρίς νερό, να μη χαθούν οι καλλιέργειες των βιοπαλαιστών αγροτών.
Λαϊκή Συσπείρωση Δήμου Λίμνης Πλαστήρα
