Όπως εξήγησε ο Κωνσταντίνος Λυχναρόπουλος, πρόεδρος της Ένωσης Καταναλωτών Βόλου και επιθεωρητής διαχείρισης ποιότητας περιβάλλοντος και ασφάλειας, μιλώντας στην ΕΡΤ Βόλου, το υπάρχον δίκτυο ηλεκτροδότησης δεν μπορεί να διαχειριστεί την αυξημένη παραγωγή ενέργειας που προέρχεται κυρίως από μικρούς ή και μεσαίους αυτοπαραγωγούς – πολίτες δηλαδή που έχουν εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά στις ιδιοκτησίες τους.
Υπερφόρτωση και κίνδυνοι για το δίκτυο
Το πρόβλημα γίνεται πιο έντονο όταν μειώνεται η ζήτηση – για παράδειγμα την άνοιξη και το φθινόπωρο, όταν δεν λειτουργούν κλιματιστικά ή θερμαντικά σώματα. Η συνεχής παραγωγή ενέργειας χωρίς αντίστοιχη κατανάλωση οδηγεί σε υπερφόρτωση των μετασχηματιστών. Όπως επισημαίνει ο κ. Λυχναρόπουλος, όταν οι μετασχηματιστές φτάνουν στα όριά τους, ενεργοποιείται το σύστημα ψύξης· αν κι αυτό αποτύχει, η υπερθέρμανση μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη ή ακόμα και σε έκρηξη. Στην καλύτερη περίπτωση, το σύστημα κόβει αυτόματα τη λειτουργία — προκαλώντας το γνωστό μας μπλακάουτ.
«Είναι σαν να έχεις μια βρύση που τρέχει ασταμάτητα, ενώ το δοχείο από κάτω είναι ήδη γεμάτο», σχολιάζει. «Το πρόβλημα δεν είναι η παραγωγή, είναι ότι δεν έχουμε τρόπο να αποθηκεύσουμε αυτή την ενέργεια».
Η ενεργειακή αποθήκευση, η αχίλλειος πτέρνα του συστήματος
Πράγματι, όπως επισημαίνει ο ειδικός, το ελληνικό ενεργειακό δίκτυο όχι μόνο είναι απαρχαιωμένο, αλλά δεν έχει και αποθηκευτική δυνατότητα. Σε αντίθεση με χώρες της Κεντρικής Ευρώπης που έχουν επενδύσει σε έξυπνα δίκτυα και τοπικές αποθηκευτικές μονάδες (π.χ. μπαταρίες μεγάλης κλίμακας), στην Ελλάδα η περίσσεια ρεύματος είτε απορρίπτεται, είτε προκαλεί προβλήματα.
Η αναβάθμιση του δικτύου κοστίζει ακριβά, ενώ η εγκατάσταση αποθηκευτικών λύσεων (σε επίπεδο τοπικών σταθμών ή ακόμα και μεμονωμένων εγκαταστάσεων) απαιτεί σοβαρό σχεδιασμό και πολιτική βούληση.
Ο ρόλος των ιδιωτών και η αβεβαιότητα των επενδύσεών τους
Οι ιδιώτες που έχουν επενδύσει σε φωτοβολταϊκά βρίσκονται συχνά στο δίλημμα: να διακόψουν την παραγωγή προσωρινά, για να προστατεύσουν το σύστημα, ή να διακινδυνεύσουν ζημιές στον εξοπλισμό τους. Όπως αναφέρει ο κ. Λυχναρόπουλος, «οι inverter των εγκαταστάσεων μπορεί να υποστούν σοβαρές βλάβες από υπερθέρμανση, αλλά και να δημιουργηθεί ασυγχρονισμός στο δίκτυο, με κινδύνους για όλο το σύστημα».
Και το κρίσιμο ερώτημα παραμένει: πώς μπορεί το κράτος να προστατεύσει αυτούς τους μικρούς αυτοπαραγωγούς που επένδυσαν σε μια “πράσινη μετάβαση” και τώρα καλούνται να βάλουν φρένο στην ίδια τους την παραγωγή;
Τα blackout του καλοκαιριού και οι προειδοποιήσεις του ΔΕΔΔΗΕ δείχνουν ότι η κατάσταση δεν είναι πλέον μεμονωμένο φαινόμενο. Η ενεργειακή μετάβαση χρειάζεται υποδομές, σχεδιασμό, πολιτική πρόνοια και κυρίως αποθήκευση.
Όπως καταλήγει ο κ. Λυχναρόπουλος, «δεν μπορούμε να παίζουμε με τα ενεργειακά μας συστήματα. Είναι θέμα ασφάλειας. Αν δεν λάβουμε σοβαρά μέτρα, κινδυνεύουμε όχι μόνο με βλάβες, αλλά και με ανθρώπινες ζωές».
www.ertnews.gr
