Την ανάγκη ριζικής ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου, αλλά και ουσιαστικής διαφάνειας στη λειτουργία των εταιρειών, υπογράμμισε ο βολιώτης οικονομολόγος και στέλεχος της ελληνικής ναυτιλίας Γιώργος Ξηραδάκης, μιλώντας χθες το πρωί στον Δημήτρη Μαρέδη και στο ΝΕΟ 103,3 fm.
Όπως τόνισε, η φετινή ετήσια μελέτη της XRTC Business Consultants, που ο ίδιος διευθύνει, καταγράφει μια ελληνική ακτοπλοΐα που βρίσκεται σε καίριο σημείο καμπής: με γηρασμένο στόλο, αυξανόμενες περιβαλλοντικές απαιτήσεις και πιέσεις στους ναύλους, ο κλάδος καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη εκσυγχρονισμού και στα σοβαρά οικονομικά εμπόδια.
Ο στόλος που γερνά
Σύμφωνα με τα στοιχεία, μόλις το 17% των πλοίων είναι κάτω των 20 ετών, ενώ η τελευταία μεγάλη ανανέωση είχε πραγματοποιηθεί στα μέσα της δεκαετίας του 2000. Έκτοτε, λόγω οικονομικής κρίσης και έλλειψης χρηματοδότησης, οι περισσότερες εταιρείες περιορίστηκαν στην αγορά μεταχειρισμένων σκαφών, τα οποία σήμερα δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες περιβαλλοντικές προδιαγραφές. «Η μόνη ρεαλιστική λύση είναι πλέον οι ναυπηγήσεις νέων πλοίων», επεσήμανε ο κ. Ξηραδάκης.
Διαφάνεια και κρατικές επιδοτήσεις
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο ζήτημα της διαφάνειας. Παρά τον δημόσιο χαρακτήρα του έργου τους και τις υψηλές επιδοτήσεις –ιδίως για τις άγονες γραμμές– οι περισσότερες ακτοπλοϊκές δεν υποχρεούνται να δημοσιοποιούν ισολογισμούς, με εξαίρεση τις εισηγμένες. «Η δημοσιοποίηση θα ενίσχυε την εμπιστοσύνη τραπεζών και επενδυτών και θα βελτίωνε τις χρηματοδοτικές ροές», υπογράμμισε.
Ταμείο Εκσυγχρονισμού και νέες επενδύσεις
Η μελέτη αναφέρει ως θετική εξέλιξη την έναρξη του Ταμείου Εκσυγχρονισμού, ύψους 300 εκατ. ευρώ, που σε συνδυασμό με μόχλευση ιδιωτικών και τραπεζικών κεφαλαίων μπορεί να κινητοποιήσει επενδύσεις άνω των 3 δισ. ευρώ. Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Εκσυγχρονισμού αναμένεται να αποδώσει στη χώρα πόρους 1,5 δισ. ευρώ έως το 2030, για πράσινες επενδύσεις και ναυπήγηση νέων πλοίων.
Οι νέοι περιβαλλοντικοί κανόνες
Ο κλάδος βρίσκεται αντιμέτωπος με το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας εκπομπών (EU ETS), τον κανονισμό Fuel EU Maritime και τη μετατροπή της Μεσογείου σε Περιοχή Ελέγχου Εκπομπών (ECA). «Οι κανονισμοί αυτοί αυξάνουν σημαντικά το κόστος και δημιουργούν ένα ‘Μεσογειακό Περιβαλλοντικό Τέλος’, που θα οδηγήσει σε αύξηση ναύλων», σημείωσε ο κ. Ξηραδάκης.
Η διεθνής αγορά
Όπως εξήγησε, οι μεγάλες παραγγελίες νέων πλοίων κατευθύνονται κυρίως στα κινεζικά ναυπηγεία, καθώς στην Ευρώπη και την Ιαπωνία η διαθεσιμότητα είναι περιορισμένη. Αυτό καθιστά τη ναυπήγηση δυνατή κυρίως για τους μεγάλους ομίλους, ενώ οι μικρότερες εταιρείες στρέφονται σε λύσεις μακροχρόνιας ναύλωσης.
Αναφορά στο λιμάνι του Βόλου
Ο Γιώργος Ξηραδάκης δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην υπόθεση του λιμανιού του Βόλου, το οποίο –όπως είπε– «εδώ και δέκα χρόνια παραμένει αναξιοποίητο, όμηρος της γραφειοκρατίας της ιδιωτικοποίησης». Με την εμπειρία του ως πρώην αντιπρόεδρος στον Οργανισμό Λιμένος Ηρακλείου, τάχθηκε ανοιχτά υπέρ της άμεσης ιδιωτικοποίησης, επισημαίνοντας ότι μόνο έτσι μπορεί να έρθει ουσιαστική ανάπτυξη και επενδύσεις.
