Γ. Δημητριάδης στο ΕΡΤNews: «Στα παιδιά και στους εφήβους η έλλειψη ύπνου διαταράσσει την ικανότητα συγκέντρωσης, την πρόσληψη για να μάθουν»

Για τη σημασία του ύπνου στους ενήλικες αλλά και το σημαντικό ρόλο του στην ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων μίλησε ο ομότιμος καθηγητής Παθολογίας και Μεταβολικών Παθήσεων του ΕΚΠΑ κ. Γιώργος Δημητριάδης στην εκπομπή «Συνδέσεις» του ΕΡΤNews.

Αρχικά, αναφέρθηκε στη σημασία του οχτάωρου ύπνου: «Κοιτάξτε τα πάντα στο βιολογικό ρολόι, γιατί ο ύπνος δεν είναι τυχαίο που έχει μπει εκεί από τη φυσική επιλογή έχει λόγο που μπήκε, είναι δύο σημαντικότατοι λόγοι. Ο ύπνος αν είναι οχτάωρο τα 2/3, δηλαδή οι 6 ώρες, είναι το 1ο στάδιο του ύπνου τον που λένε Ρεμ είναι οι κινήσεις των ματιών που δεν γίνονται, αυτό το στάδιο είναι για να γίνουν επισκευές στο ανθρώπινο σώμα που έχουν γίνει στη διάρκεια της μέρας. Όταν τα κύτταρα και οι ιστοί δουλεύουν, παράγονται τοξικά προϊόντα τα οποία καταστρέφουν κύτταρα. Τη νύχτα στο πρώτο στάδιο του ύπνου γίνεται επισκευή από κύτταρα τα οποία είναι ενδιάμεσα στους ιστούς δεν έχουν διαφοροποιηθεί και τη νύχτα που κοιμόμαστε εμείς πάνε αυτά και διαφοροποιούνται τα κύτταρα που έχουν πεθάνει, ας το πούμε και γίνονται πάλι υγιή. Αυτός είναι και ο λόγος που στις μεγάλες ηλικίες έρχεται ο θάνατος, γιατί ο αριθμός των κυττάρων αυτών που είναι ενδιάμεσα μειώνεται, άρα οι βλάβες που γίνονται δεν έχουν την ευκαιρία να αναγεννηθούν. Το δεύτερο στάδιο του ύπνου που είναι το οκτάωρο, είναι οι δύο ώρες, oι τελευταίες. Ο εγκέφαλος να το πούμε όπως το αυτοκίνητο στο φανάρι μαρσάρει ώστε μόλις ανάψει το πράσινο να φύγει κατευθείαν. Προετοιμάζεται για την αφύπνιση, γίνονται λειτουργίες μέσα στον εγκέφαλο, ώστε μόλις μόλις ξυπνήσεις να είσαι ενεργός και να μπορείς να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του περιβάλλοντος. Αυτά τα δύο στάδια έχουν καθορισμένη λειτουργία. Εάν διαταραχθεί αυτό το πράγμα, εάν δηλαδή κοιμάσαι 3 ώρες την ημέρα και 3 ώρες την 3 ώρες τη νύχτα και 3 ώρες το μεσημέρι, τότε διαλύεται τελείως το βιολογικό ρολόι. Όπως αν κοιμάσαι ας πούμε σε καθημερινή βάση ένα συγκεκριμένο ωράριο και τα Σαββατοκύριακα ένα άλλο ωράριο».

Έπειτα, για τον ύπνο των παιδιών και των εφήβων είπε: «Κοιτάξτε, για εμάς, για τους ενήλικες είναι οχτάωρο, συστήνεται. Δεν το κρατάει κανείς. Για τα παιδιά πάνω από 7 ετών είναι 9 ώρες, παιδιά και εφήβους. Το θέμα είναι ότι στα παιδιά και στους εφήβους, ιδίως στους εφήβους, που έχουν πανελλήνιες εξετάσεις, όπου να ναι αρχίζουν τώρα, το άγχος είναι στα ύψη. Άρα λοιπόν επηρεάζει και τον ύπνο. Εκεί υπάρχουν μερικά tips που θα μπορούσε κανείς να τα ακολουθήσει, γιατί στα παιδιά και στους εφήβους ο ύπνος διαταράσσει την ικανότητα συγκέντρωσης, την πρόσληψη για να μπορέσουν να μάθουν, όλα αυτά διαταράσσονται. Και επίσης υπάρχει μία αναφορά από μία καθηγήτρια του Χάρβαρντ στην Αμερική ότι εάν το παρακάνουν οι έφηβοι στις ηλικίες αυτές και δεν κοιμούνται και διαλύσουν τελείως το βιολογικό ρολόι, μπορεί να αυξηθεί ο αυτοκτονικός ιδεασμός, το οποίο είναι πάρα πολύ σοβαρό».

Ταυτόχρονα, έδωσε κάποιες συμβουλές για καλύτερο ύπνο: «Είναι πρώτα οι συνθήκες μέσα στο δωμάτιο. Θα πρέπει να είναι καλές, δηλαδή να υπάρχει απόλυτο σκοτάδι, όχι το τάμπλετ δίπλα, το κινητό δίπλα, να ξυπνήσουμε κάπου μες τη νύχτα και να ανοίξουμε το τάμπλετ άμα ο εγκέφαλος δει φως εκείνη τη στιγμή το βιολογικό ρολόι μπερδεύεται και μετά δεν μπορείς όχι μόνο να κοιμηθείς, αλλά διαλύεται και η επόμενη μέρα σου. Να υπάρχει θερμοκρασία γύρω στις 19 βαθμούς. Αυτό μπορεί να το ρυθμίσει κανείς, αλλά όχι πολλή ζέστη ή πάρα πολύ κρύο. Να μην υπάρχουν μεγάλα γεύματα κοντά προς τα μεσάνυχτα, δηλαδή δεν μπορεί να τρώει αυτός που θα πάει στο κρεβάτι, ο έφηβος να τρώει στις 10 η ώρα το βράδυ ένα μεγάλο γεύμα. Καφεΐνη πολύ σημαντικό γιατί καφεΐνη δεν έχει μόνο ο καφές. Τα αναψυκτικά έχουν επίσης. Δεν πρέπει να παίρνει κανείς καφεΐνη σε οποιαδήποτε μορφή μετά τις δύο έως τέσσερις το απόγευμα. Η καφεΐνη έχει ένα πολύ μακρό χρόνο ημερήσιας ζωής και διατηρείται πολλές ώρες. Άρα το να την πάρεις στις τέσσερις την καφεΐνη και έξι ώρες πάμε στις 8 – 9 το βράδυ, φτάνουμε κοντά στην ώρα που θα πάει να κοιμηθεί και αυτό διαταράσσει την κατάσταση». Ενώ συνέχισε: «Ένα ποτήρι ζεστό γάλα πριν τον ύπνο. Το γάλα έχει μέσα τρυπτοφάνη, είναι ένα αμινοξύ το οποίο πάει στον εγκέφαλο και μετατρέπεται σε μελατονίνη, που είναι η ορμόνη του ύπνου, Το στοιχείο του ύπνου, η μελατονίνη, μας λέει ότι νύχτωσε, πρέπει να κοιμηθείς. Επειδή όμως έχει λίγη τρυπτοφάνη, το γάλα μπορούμε να το συνοδεύσουμε ή να βάλουμε λίγη ζάχαρη μέσα και κάνα δυο κουλουράκια, ακόμη καλύτερα. Οι υδατάνθρακες θα βγάλουν ινσουλίνη. Η ινσουλίνη διευκολύνει την είσοδό της τρυπτοφάνη μέσα στα εγκεφαλικά κύτταρα για να γίνει μελατονίνη. Αν δεν σου αρέσει το γάλα, γιαουρτάκι με μέλι».

Παράλληλα, μίλησε για την σημαντικότητα της φυσικής δραστηριότητας σε παιδιά και εφήβους: «Η φυσική δραστηριότητα στα παιδιά και τους εφήβους έχει καθοριστική σημασία για να μπορέσει το βιολογικό ρολόι να λειτουργεί. Δραστηριότητα, ένα χόμπι ή οτιδήποτε άλλο θέλετε περπάτημα, ποδήλατο, κολύμπι, οτιδήποτε είναι αυτό. Αεροβική άσκηση κυρίως για να μπορέσει το βιολογικό ρολόι να λειτουργεί πάρα πολύ καλά».

Κλείνοντας τόνισε τη σπουδαιότητα του προγράμματος για τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών: «Και όχι μόνο αυτό που λέτε είναι πάρα πολύ σωστό, αλλά αυτό για να είναι, τόνισα στην αρχή της σταθερότητας το πρόγραμμα δεν μπορεί το Σαββατοκύριακο να αλλάζει το πρόγραμμα, το ωράριο. Λέει ο άλλος το Σαββατοκύριακο θα πάω να γλεντήσω, να πας δεν λέω, αλλά όχι κάθε Σαββατοκύριακο, αλλά άλλα προγράμματα, την καθημερινή ζωή, τις ημέρες της εβδομάδας και άλλα προγράμματα το Σαββατοκύριακο. Και αυτό κάνει ζημιά, ιδιαίτερα στις εξετάσεις. Επειδή το στρες το έχουμε βιώσει όλοι και σαν φοιτητές και σε μαθητές είναι στα ύψη. Εκεί πρέπει να είναι λίγο τυπικός όσον αφορά τις ώρες του ύπνου. Ο ύπνος είναι παρεξηγημένος. Δεν θυμάμαι εγώ ποτέ τον εαυτό μου, ελάχιστα. Έρχεται ένας διαβητικός στο εξωτερικό ιατρείο και να ρυθμιστεί. Ένας από τους παράγοντες που τον απορρυθμίζει είναι και η κακή ποιότητα, η ποσότητα του ύπνου».