Είτε πρόκειται για πόνο που ξεκίνησε μετά από σωματική δραστηριότητα είτε για μια επίμονη ενόχληση που επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου, αυτός ο τύπος πόνου μπορεί να προέρχεται από μια σειρά υποκείμενων καταστάσεων.
Αυτό το άρθρο παραθέτει τις κοινές αιτίες του πόνου στο πίσω μέρος του γόνατος, ποια συμπτώματα πρέπει να προσέξετε και πώς να διαχειριστείτε ή να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα ανάλογα με την πηγή του.
1. Κύστη Baker (ιγνυακή κύστη)
Η κύστη Baker είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους «ένοχους» για τον πόνο στο πίσω μέρος του γόνατος. Εμφανίζεται όταν περίσσεια υγρού συσσωρεύεται στην άρθρωση και σχηματίζει έναν σάκο γεμάτο με υγρό πίσω από το γόνατο.
Συμπτώματα:
- Σφίξιμο ή πρήξιμο πίσω από το γόνατο
- Δυσκαμψία ή περιορισμένο εύρος κίνησης
- Πόνος που επιδεινώνεται με παρατεταμένη ορθοστασία ή πλήρη έκταση του γόνατος
Τι να κάνετε:
Οι ήπιες περιπτώσεις μπορεί να επιλυθούν/υποχωρήσουν από μόνες τους. Οι επιλογές θεραπείας περιλαμβάνουν ξεκούραση, πάγο, συμπίεση, αντιφλεγμονώδη φάρμακα και -σε ορισμένες περιπτώσεις- αναρρόφηση (απαγωγή του υγρού) ή φυσικοθεραπεία.
Οι τένοντες των οπίσθιων μηριαίων προσκολλώνται στο πίσω μέρος του γόνατος και κάποιες φορές φλεγμαίνουν ή σχίζονται λόγω υπερβολικής χρήσης ή ξαφνικών κινήσεων.
Συμπτώματα:
- Θαμπός ή οξύς πόνος κατά τη διάρκεια σωματικής δραστηριότητας
- Τρυφερότητα πίσω από το γόνατο
- Δυσκολία κάμψης του ποδιού
Τι να κάνετε:
Ξεκούραση, διατάσεις και φυσικοθεραπεία είναι συχνά αποτελεσματικά μέτρα. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί απεικόνιση (τομογραφία) για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ρήξης.
3. Σκίσιμο μηνίσκου
Το οπίσθιο κέρας του μηνίσκου (χόνδρος) μπορεί να σχιστεί, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια περιστροφικών κινήσεων ή άσκησης με βάρος.
Συμπτώματα:
- Πόνος στο πίσω μέρος ή στο εσωτερικό του γόνατος
- Αίσθηση σαν κλικ ή κλείδωμα στο γόνατο
- Οίδημα που εμφανίζεται σταδιακά
Τι να κάνετε:
Η θεραπεία εξαρτάται από τη σοβαρότητα. Μικρά σχισίματα μπορεί να ανταποκριθούν σε συντηρητική διαχείριση. Τα μεγαλύτερα ή επίμονα σχισίματα μπορεί να χρήζουν αρθροσκοπικής χειρουργικής επέμβασης.

Η DVT είναι μια σοβαρή και δυνητικά απειλητική για τη ζωή κατάσταση κατά την οποία σχηματίζεται θρόμβος αίματος στις βαθιές φλέβες του ποδιού, ο οποίος συχνά εμφανίζεται ως πόνος πίσω από το γόνατο ή στη γάμπα.
Συμπτώματα:
- Ξαφνικό πρήξιμο
- Ζεστασιά και ερυθρότητα στο σημείο
- Βαθύς, σαν κράμπα πόνος, ειδικά με την ορθοστασία ή το περπάτημα
Τι να κάνετε:
Ζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια. Η DVT απαιτεί επείγουσα θεραπεία για την πρόληψη της μετακίνησης των θρόμβων στους πνεύμονες (πνευμονική εμβολή). Η διάγνωση περιλαμβάνει υπερηχογράφημα και εξετάσεις αίματος.
Η αρθρίτιδα —ειδικά η οστεοαρθρίτιδα— μπορεί να επηρεάσει την οπίσθια όψη του γόνατος, ειδικά σε περιπτώσεις όπου εμφανίζεται εκφύλιση γύρω από το «καπάκι» της άρθρωσης.
Συμπτώματα:
Πρωινή δυσκαμψία
Πόνος που επιδεινώνεται με τη δραστηριότητα
Περιστασιακό πρήξιμο και μειωμένο εύρος κίνησης
Τι να κάνετε:
Η διαχείριση περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία, αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ενέσεις στις αρθρώσεις και τροποποίηση της καθημερινής σας σωματικής δραστηριότητας. Σε προχωρημένες περιπτώσεις, μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο αντικατάστασης της άρθρωσης.
6. Τραυματισμός μυών ή τενόντων της γάμπας
Το σφίξιμο ή η καταπόνηση στον γαστροκνήμιο μυ (άνω γάμπα) μπορεί να εκδηλωθεί ως πόνος στο πίσω μέρος του γόνατος λόγω της ανατομικής του θέσης.
Συμπτώματα:
- Πόνος ή σφίξιμο πίσω από το γόνατο
- Πόνος κατά το περπάτημα, το τρέξιμο ή το ανέβασμα σκαλοπατιών
- Ευαισθησία στην συμπίεση της γάμπας ή με την οπίσθια κάμψη του αστραγάλου
Τι να κάνετε:
Το τέντωμα, το μασάζ και ο πάγος μπορούν να μειώσουν τη φλεγμονή. Μπορεί να χρειαστεί φυσικοθεραπεία για υποτροπιάζοντες τραυματισμούς.

7. Τραυματισμός οπίσθιου χιαστού συνδέσμου (PCL).
Ο οπίσθιος χιαστός σταθεροποιεί την άρθρωση του γόνατος και μπορεί να υποστεί ζημιά κατά τη διάρκεια τραύματος, όπως πτώση ή αυτοκινητιστικό ατύχημα όπου η κνήμη πιέζεται προς τα πίσω.
Συμπτώματα:
- Πόνος πίσω από το γόνατο
- Αστάθεια κατά το περπάτημα ή την κατάβαση σκάλας
- Οίδημα και μώλωπες λίγο μετά τον τραυματισμό
Τι να κάνετε:
Τα ήπια διαστρέμματα μπορεί να επουλωθούν με στήριγμα και αποκατάσταση. Πιο σοβαροί τραυματισμοί μπορεί να απαιτούν χειρουργική αποκατάσταση.
Αν και η ισχιαλγία συνήθως επηρεάζει το κάτω μέρος της πλάτης και το πόδι, η συμπίεση των νεύρων κοντά στο γόνατο μπορεί μερικές φορές να προκαλέσει πόνο που αντανακλάται και γίνεται αισθητός στην ιγνυακή περιοχή.
Συμπτώματα:
- Πόνος με αίσθηση καψίματος ή σαν σουβλιές στο σημείο
- Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα που εκτείνεται στη γάμπα ή το πέλμα
- Συμπτώματα που επιδεινώνονται από το κάθισμα ή ορισμένες κινήσεις
Τι να κάνετε:
Η θεραπεία εστιάζει στην μείωση του ερεθισμού των νεύρων μέσω φυσικοθεραπείας, διατάσεων και διόρθωσης της στάσης του σώματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η απεικόνιση (τομογραφίες) μπορεί να αποκαλύψει κήλη δίσκου ή σπονδυλική στένωση.
9. Λοίμωξη ή φλεγμονώδεις καταστάσεις
Αν και λιγότερο συχνές, λοιμώξεις όπως η σηπτική αρθρίτιδα ή φλεγμονώδεις καταστάσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να εκδηλωθούν με πόνο πίσω από το γόνατο.
Συμπτώματα:
- Ταχεία εμφάνιση οιδήματος
- Ερυθρότητα, ζέστη και πόνος
- Πυρετός ή κόπωση
Τι να κάνετε:
Αυτές οι καταστάσεις απαιτούν άμεση ιατρική αξιολόγηση. Για τη διάγνωση χρησιμοποιούνται εξετάσεις αίματος, απεικόνιση και μερικές φορές αναρρόφηση στις αρθρώσεις.
Πότε να επισκεφτείτε γιατρό
Θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας εάν:
- Ο πόνος επιμένει για περισσότερες από μερικές ημέρες χωρίς βελτίωση
- Αισθάνεστε πρήξιμο, ερυθρότητα ή ζέστη στο σημείο
- Το γόνατό σας κλειδώνει, κουμπώνει ή γίνεται ασταθές
- Υπάρχει ξαφνικός, έντονος πόνος ή υποψία εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης
Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μπορεί να αποτρέψει την επιδείνωση της υποκείμενης κατάστασης και να μειώσει τον κίνδυνο μακροχρόνιας βλάβης.
Σύνοψη
Ο πόνος στο πίσω μέρος του γόνατος μπορεί να προκληθεί από μια σειρά προβλημάτων: από μικρές καταπονήσεις και υπερβολική χρήση έως θρόμβους αίματος ή δομικές βλάβες. Η κατανόηση της πηγής του πόνου είναι το κλειδί για την επιλογή της σωστής θεραπείας και την αποφυγή επιπλοκών.
Είτε πρόκειται για μια απλή κύστη Baker, είτε για κάτι πιο επείγον, μην αγνοήσετε τον επίμονο πόνο πίσω από το γόνατο. Η έγκαιρη παρέμβαση οδηγεί σε ταχύτερη ανάρρωση, καλύτερα αποτελέσματα και επιστροφή στην καθημερινή δραστηριότητα χωρίς ενόχληση.
Πηγές:
health.com
mayoclinic.org
arthritis.org
ncbi.nlm.nih.gov
medicalnewstoday.com